Ik ben Linde, 26 jaar oud, en mijn jarenlange vrijwilligerswerk voor Chikara bracht me twee jaar naar Siem Reap, Cambodja. Nu ben ik terug in Nederland. Deze overgang biedt een unieke kans om beide landen te vergelijken: wat kunnen we van elkaar leren, waarin blinken we uit en waar liggen onbenutte kansen? Of is het stiekem een persoonlijke zoektocht welk van deze twee werelden nu beter bij mij past…
Er zijn veel verschillen, maar er zijn ook overeenkomsten tussen Nederlanders en Cambodjanen; allebei houden van gratis spullen. Ook als het een plastic zak is.
Kan je je nog herinneren dat je gratis een plastic tasje bij de boodschappen kreeg? In supermarkten, maar ook in kledingwinkels en drogisterijen. Kan je je nu al niet meer voorstellen, hè!? En toch is het nog geen tien jaar geleden. Toen we er negen jaar geleden een paar cent voor moesten neerleggen, daalde het gebruik van plastic tassen krachtig (circa 70%). Effectief beleid, want Nederlanders willen niet in de portemonnee geraakt worden. Een bepaalde mate van zuinigheid, daar is niks mis mee. Deze eigenschap, zuinigheid, hebben ze al dan niet gedwongen ook in Cambodja. Daar krijg je nog wel gewoon een plastic tasje overal waar je komt. Als je het afwijst, kan het zelfs gebeuren dat ze nog aandringen, want ‘it’s free!’ Hun vriendelijkheid is er immers op gericht je te voorzien in je gemak. De Chikara jongeren kunnen dus nog heel wat bewustwording creëren met de workshops omtrent plastic. En niet alleen in Cambodja.
Ik kan verklappen dat dit niet de laatste column is die gerelateerd is aan de Nederlandse supermarkt. De supermarkt is voor mij dé plek om verward uit te komen na een tijd in het buitenland. Zo zal ik in een ander column benadrukken dat met de komst van de zelfscan het menselijke contact in de supermarkt verdwijnt. Persoonlijk zie ik liever dat er wat (of heel veel) producten verdwijnen in de supermarkt. De enorme hoeveelheid verschillende en in plastic verpakte producten in de supermarkt is op zichzelf een reverse culture shock, oftewel een omgekeerde cultuurshock.
- Honingtomaten? In plastic.
- Romatomaten? In plastic.
- Romaantjes? In plastic.
- Finest Red Nederlandse tomaten? Je raadt het al: in plastic.
- Snoep tomaat? In plastic.
- Snoep tomatenmix? In plastic.
- Biologische snoep tomaat? Nog steeds in plastic.
- Cherrytomaten? In plastic.
- Sweet cherrytomaten? In plastic.
- Tasty tom tomaten? In niet zo tasty plastic.
- Tasty tom gold tomaten? Geen goud, wel plastic.
- Biologische tomaten? Nog altijd in plastic.
- Vleestomaten? In plastic.
- Cocktail tomaten? Niks sexy, gewoon in plastic.
- Biologische Ruby delight cocktail tomaten? Ook in plastic.
- Pomodoro tomaten? In plastica.
- Tomaten van vroeger (?)? In een modern jasje van plastic.
- De gewone tomaten dan? Ook gewoon in plastic.
In deze lijst zijn de verschillen in gewicht nog niet meegenomen. Bij snoeptomaat heb je bijvoorbeeld de keuze uit 250 gram, 400 gram, 500 gram, en 1kg. En dit is alleen nog maar een lijstje van tomaten, maar wat dacht je van bijvoorbeeld kaas? Elke kaassoort in plakken in een plastic verpakking, en dat is niet anders voor de geraspte kaas. Een echte Hollander heeft toch een blok kaas in de koelkast liggen? Waarvan je zelf kan schaven en raspen. Het is nog goedkoper ook. En daar houden we toch juist zo van!? En mocht je toch plastic willen, geen zorgen, microplastics blijken zich ongemerkt op te stapelen in verschillende delen van je lichaam. Gratis en voor niks.
Kortom, Cambodja zou kunnen beginnen met een landelijk verbod op gratis single-use plastics zoals plastic tasjes, rietjes en ijskoffiebekers. Voor Nederland zou het een mooie volgende stap zijn als Nederlandse supermarkten hun verantwoordelijkheid nemen in deze plastic strijd. Nogal ingrijpende veranderingen waar individuele Cambodjanen en Nederlanders niet veel aan kunnen doen, dat weet ik. Dus, in de tijd dat de Cambodjaanse en Nederlandse groot spelers plasticvrij worden, kunnen wij als wereldburgers alvast het volgende doen: Zeg nee tegen (single-use) plastic, koop geen producten met (onnodig) plastic verpakkingen, neem je eigen beker, bakje en tas mee, en praat erover met anderen. Die tactiek is universeel.
